HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLER

Zeydîler, İslam Tarihi’nde ilk defa Hasan b. Zeyd (270/883) liderliğinde Hazar Denizi’nin güneyinde bir devlet kurdular. Bu devletin fikrî alt yapısı, Zeydiyye mezhep esaslarını ilk defa sistematize eden Kâsım Ressî (246/860) tarafından hazırlandı. Hazar Denizi’nin güneyinde kurulan Zeydî Devletin l...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Mehmet Ümit
Format: Article
Language:English
Published: Çorum Çağrı Eğitim Vakfı 2011-03-01
Series:İslami İlimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4476378
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832570814043521024
author Mehmet Ümit
author_facet Mehmet Ümit
author_sort Mehmet Ümit
collection DOAJ
description Zeydîler, İslam Tarihi’nde ilk defa Hasan b. Zeyd (270/883) liderliğinde Hazar Denizi’nin güneyinde bir devlet kurdular. Bu devletin fikrî alt yapısı, Zeydiyye mezhep esaslarını ilk defa sistematize eden Kâsım Ressî (246/860) tarafından hazırlandı. Hazar Denizi’nin güneyinde kurulan Zeydî Devletin liderleri ve burada yaşayan Zeydî alimlerle Mu’tezilîler arasındaki ilişkiler bu devletin kuruluşundan itibaren başlamıştır. Bununla birlikte iki ekol mensupları arasındaki ilişkiler Abbasi Devleti’ne hakim olan Büveyhîler döneminde zirve noktasına ulaşmıştır. Bunda Büveyhîlerin Şiî (özelde Zeydî)- Mu’tezilî eğilimlerinin yani siyasî konjonktürün önemli etkisi olmuştur. Söz konusu dönemde Zeydîlerin ilişki kurdukları başlıca Mu’tezilî alimler Basra Mu’tezilesine mensup Ebû Abdullah el-Basrî (369/980) ve Kâdî Abdülcebbâr (415/1024)’dır. Nitekim onlar vasıtasıyla Zeydîler, Mu’tezile’nin Basra ekolünün öğretisini benimsemişlerdir. Büveyhîlerden sonra, siyasî konjonktürün değişmesiyle Mu’tezilîler ve Şia’nın durumu zayıflamasına rağmen iki ekol mensupları arasındaki ilişkiler devam etmiştir.
format Article
id doaj-art-04eda440d1b644faab220d8cd375d06d
institution Kabale University
issn 1306-7044
language English
publishDate 2011-03-01
publisher Çorum Çağrı Eğitim Vakfı
record_format Article
series İslami İlimler Dergisi
spelling doaj-art-04eda440d1b644faab220d8cd375d06d2025-02-02T13:46:16ZengÇorum Çağrı Eğitim Vakfıİslami İlimler Dergisi1306-70442011-03-01111231254167HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLERMehmet Ümit0HİTİT ÜNİVERSİTESİZeydîler, İslam Tarihi’nde ilk defa Hasan b. Zeyd (270/883) liderliğinde Hazar Denizi’nin güneyinde bir devlet kurdular. Bu devletin fikrî alt yapısı, Zeydiyye mezhep esaslarını ilk defa sistematize eden Kâsım Ressî (246/860) tarafından hazırlandı. Hazar Denizi’nin güneyinde kurulan Zeydî Devletin liderleri ve burada yaşayan Zeydî alimlerle Mu’tezilîler arasındaki ilişkiler bu devletin kuruluşundan itibaren başlamıştır. Bununla birlikte iki ekol mensupları arasındaki ilişkiler Abbasi Devleti’ne hakim olan Büveyhîler döneminde zirve noktasına ulaşmıştır. Bunda Büveyhîlerin Şiî (özelde Zeydî)- Mu’tezilî eğilimlerinin yani siyasî konjonktürün önemli etkisi olmuştur. Söz konusu dönemde Zeydîlerin ilişki kurdukları başlıca Mu’tezilî alimler Basra Mu’tezilesine mensup Ebû Abdullah el-Basrî (369/980) ve Kâdî Abdülcebbâr (415/1024)’dır. Nitekim onlar vasıtasıyla Zeydîler, Mu’tezile’nin Basra ekolünün öğretisini benimsemişlerdir. Büveyhîlerden sonra, siyasî konjonktürün değişmesiyle Mu’tezilîler ve Şia’nın durumu zayıflamasına rağmen iki ekol mensupları arasındaki ilişkiler devam etmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4476378hazar zeydileriebû abdullah el-basrîkâdî abdülcebbârmehdî lidînillâhmüeyyed billâhnâtık bilhak ebû tâlibbasra mu’tezile ekolüthe caspian zaydisabû abd allâh al-basrîqâdî abd al-jabbârmahdî li dîn allâhal-muayyad bi llâhnâtiq bi’l-haqq abû tâlibthe basran school of the mu’tazila.
spellingShingle Mehmet Ümit
HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLER
İslami İlimler Dergisi
hazar zeydileri
ebû abdullah el-basrî
kâdî abdülcebbâr
mehdî lidînillâh
müeyyed billâh
nâtık bilhak ebû tâlib
basra mu’tezile ekolü
the caspian zaydis
abû abd allâh al-basrî
qâdî abd al-jabbâr
mahdî li dîn allâh
al-muayyad bi llâh
nâtiq bi’l-haqq abû tâlib
the basran school of the mu’tazila.
title HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLER
title_full HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLER
title_fullStr HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLER
title_full_unstemmed HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLER
title_short HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLER
title_sort hazar zeydileri ve mu tezililer
topic hazar zeydileri
ebû abdullah el-basrî
kâdî abdülcebbâr
mehdî lidînillâh
müeyyed billâh
nâtık bilhak ebû tâlib
basra mu’tezile ekolü
the caspian zaydis
abû abd allâh al-basrî
qâdî abd al-jabbâr
mahdî li dîn allâh
al-muayyad bi llâh
nâtiq bi’l-haqq abû tâlib
the basran school of the mu’tazila.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4476378
work_keys_str_mv AT mehmetumit hazarzeydilerivemutezililer