HAZAR ZEYDÎLERİ VE MU’TEZİLÎLER

Zeydîler, İslam Tarihi’nde ilk defa Hasan b. Zeyd (270/883) liderliğinde Hazar Denizi’nin güneyinde bir devlet kurdular. Bu devletin fikrî alt yapısı, Zeydiyye mezhep esaslarını ilk defa sistematize eden Kâsım Ressî (246/860) tarafından hazırlandı. Hazar Denizi’nin güneyinde kurulan Zeydî Devletin l...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Mehmet Ümit
Format: Article
Language:English
Published: Çorum Çağrı Eğitim Vakfı 2011-03-01
Series:İslami İlimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4476378
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Zeydîler, İslam Tarihi’nde ilk defa Hasan b. Zeyd (270/883) liderliğinde Hazar Denizi’nin güneyinde bir devlet kurdular. Bu devletin fikrî alt yapısı, Zeydiyye mezhep esaslarını ilk defa sistematize eden Kâsım Ressî (246/860) tarafından hazırlandı. Hazar Denizi’nin güneyinde kurulan Zeydî Devletin liderleri ve burada yaşayan Zeydî alimlerle Mu’tezilîler arasındaki ilişkiler bu devletin kuruluşundan itibaren başlamıştır. Bununla birlikte iki ekol mensupları arasındaki ilişkiler Abbasi Devleti’ne hakim olan Büveyhîler döneminde zirve noktasına ulaşmıştır. Bunda Büveyhîlerin Şiî (özelde Zeydî)- Mu’tezilî eğilimlerinin yani siyasî konjonktürün önemli etkisi olmuştur. Söz konusu dönemde Zeydîlerin ilişki kurdukları başlıca Mu’tezilî alimler Basra Mu’tezilesine mensup Ebû Abdullah el-Basrî (369/980) ve Kâdî Abdülcebbâr (415/1024)’dır. Nitekim onlar vasıtasıyla Zeydîler, Mu’tezile’nin Basra ekolünün öğretisini benimsemişlerdir. Büveyhîlerden sonra, siyasî konjonktürün değişmesiyle Mu’tezilîler ve Şia’nın durumu zayıflamasına rağmen iki ekol mensupları arasındaki ilişkiler devam etmiştir.
ISSN:1306-7044