تاثیر محلول‌پاشی ساکارز و گلوتامین بر عملکرد و ارزش غذایی دانه در سه لاین باقلا

سابقه و هدف: گیاه باقلا (Vicia faba L.) متعلق به تیره Fabaceae از جنس Vicia، گیاهی روز‌بلند، یک‌ساله، علفی و ایستاده، با رشد نامحدود و دامنه سازگاری وسیع است، که با داشتن بیشترین مقدار پروتئین ذخیره‌ای، به‌عنوان یک منبع پروتئین ارزان قیمت محسوب می‌گردد. باقلا به سبب میزان زیاد تثبیت زیستی نیتروژن و...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سید مهدی ذاکری‌تبار امیری, حمیدرضا صادقی پور, کامران قاسمی, احمد عبدل زاده, فاطمه شیخ
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2024-06-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_6936_792e873ac81f15ecf3031b3475cd9ee1.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:سابقه و هدف: گیاه باقلا (Vicia faba L.) متعلق به تیره Fabaceae از جنس Vicia، گیاهی روز‌بلند، یک‌ساله، علفی و ایستاده، با رشد نامحدود و دامنه سازگاری وسیع است، که با داشتن بیشترین مقدار پروتئین ذخیره‌ای، به‌عنوان یک منبع پروتئین ارزان قیمت محسوب می‌گردد. باقلا به سبب میزان زیاد تثبیت زیستی نیتروژن و شکستن چرخه بیماری‌های غلات، بهترین گزینه برای تناوب با غلات و دانه‌های روغنی محسوب می‌گردد. در این پژوهش اثر تغذیه برگی ساکارز و آمینواسید گلوتامین بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام دارای تانن (برکت و شادان) و با تانن کم (مهتا) باقلا مورد سنجش قرارگرفت. مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و به‌صورت کشت مزرعه‌ای در شهرستان بهشهر انجام شد. فاکتور اول سه رقم باقلا شامل ارقام دارای تانن برکت و شادان و رقم کم تانن مهتا بود و فاکتور دوم چهار سطح تغذیه‌ای شامل محلول‌پاشی با آب‌مقطر (شاهد)، اسید‌آمینه گلوتامین (200 میلی‌گرم)، ساکارز (5000 میلی‌گرم) و اسیدآمینه + ساکارز در نظر گرفته شد. محلول‌پاشی ترکیبات، در سه نوبت به فاصله 15 روز یکبار از ابتدای شروع گلدهی صورت گرفت.یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده نشان داد که تغذیه با گلوتامین اثر معنی‌داری بر عملکرد غلاف تر در ارقام باقلا داشت، اما تیمار ساکارز اثر معنی‌داری روی هیچ‌یک از صفات عملکردی نداشت. رقم برکت با متوسط 26043 کیلوگرم غلاف تر در هکتار، به‌طور معنی‌داری از دو رقم دیگر برتر بود. همچنین رقم برکت بالاترین عملکرد دانه تر و عملکرد دانه خشک را نشان داد. در بخش ارزش غذایی، بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدان در تیمار مهتا+گلوتامین دیده شد، که به‌طور معنی‌داری نسبت به رقم مهتا+شاهد برتر بود، ولی با تیمار مهتا+تغذیه توام اختلاف معنی‌داری نداشت. در دو رقم برکت و شادان، تیمارهای بکار‌رفته نتوانستند افزایش فعالیت آنتی‌اکسیدانی را نسبت به شاهد این ارقام ایجاد کنند. بیشترین مقدار نشاسته در رقم برکت+ساکارز دیده شد، که اختلاف معنی‌داری با رقم شادان-+گلوتامین نداشت. از نظر میزان پروتئین محلول، رقم شادان +تغذیه توام بیشترین مقدار را نشان داد، که به‌طور معنی‌داری از تمامی تیمارهای دیگر برتر بود.نتیجه‌گیری: از میان صفات مختلف مرتبط با عملکرد و اجزای عملکرد، تنها عملکرد غلاف تر تحت‌تاثیر تیمار گلوتامین قرار گرفت و سایر تیمارهای تغذیه‌ای نتوانستند تاثیر مثبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد باقلا داشته باشند. مقایسه بین سه رقم مورد آزمایش نیز نشان داد که رقم برکت از نظر شاخص‌های عملکردی نسبت به دو رقم دیگر دارای برتری معنی‌داری بود. در مجموع، در صورتی‌که هدف تولید دانه باقلا با نشاسته و پروتئین بالا باشد، میتوان به‌ترتیب رقم برکت با تیمار ساکارز و رقم شادان با تیمار توام (ساکارز+گلوتامین) را پیشنهاد نمود.
ISSN:2322-2050
2322-2778