Yapay Eğilimler ve Eğilimsel Bağdaşırcılık Üzerine Bir Deneme

Teknolojik ilerlemelerin günümüzdeki hızlı seyri, insanın kendi tasarımı olan eserlerle ilişkisini derinlemesine anlamak adına önemli bir araştırma alanı sunmaktadır. İnsanlar tarafından tasarlanan eserler, kullanıcıları üzerinde çeşitli zihinsel ve fiziksel etkilere sahip olabilir. İnsanın eserle e...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Atilla Akalın
Format: Article
Language:English
Published: Türk Felsefe Derneği 2024-07-01
Series:Felsefe Dünyası
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3674360
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832571072644382720
author Atilla Akalın
author_facet Atilla Akalın
author_sort Atilla Akalın
collection DOAJ
description Teknolojik ilerlemelerin günümüzdeki hızlı seyri, insanın kendi tasarımı olan eserlerle ilişkisini derinlemesine anlamak adına önemli bir araştırma alanı sunmaktadır. İnsanlar tarafından tasarlanan eserler, kullanıcıları üzerinde çeşitli zihinsel ve fiziksel etkilere sahip olabilir. İnsanın eserle etkileşimi, pasif bir rolde değil; aksine insanın içsel eğilimlerini ortaya çıkararak onu yeni yaratımlara açık hale getiren bir potansiyel sergilemektedir. Bu makalede teknolojinin insan yaşamına etkisi, çağdaş felsefeci Kadri Vihvelin'in eğilimsel bağdaşırcılık perspektifi üzerinden incelenecek ve özelliklerin eğilimlere bağlı olduğu bir metafizik sistemin savunusu yapılacaktır. Bu bağlamda, ortaya çıkan eğilimsel bağdaşırcılık olgusu, bağdaşırcılık ve özgürlük kavramlarını teknoloji bağlamında değerlendirmek için yeni felsefi düşüncelerin gelişmesine kapı aralamaktadır. Dolayısıyla, teknolojik aygıtların insan yaşamını şekillendirmesine rağmen, insan-eser etkileşimi sonucunda beklenmeyen ve yeni güçlerin ortaya çıkabileceği vurgulanmaktadır. Makalede, eğilimsel bağdaşırcılık fikri özellikle metin tabanlı yapay zekâ uygulamalarıyla insan etkileşimini ele alarak incelenecektir. Yapay zekânın insanların düşünce örüntüleriyle ortak çalışabilmesi eğilimsel bağdaşırcılığın gözlemlenebilmesi için anlamlı bir örnektir. Sonuç olarak makalenin amacı, insan-eser ilişkisine eğilimsel bir perspektifle yaklaşarak, teknolojinin insan özgürlüğü üzerindeki etkilerini ele almaktır. Ayrıca eğilimsel bağdaşırcılık perspektifi üzerinden teknolojik eserlerin insan özgürlüğüne olumlu bir katkı sağlayabileceği iddiasını savunmaktır.
format Article
id doaj-art-0375c46fe0bb4d27baaac78700104029
institution Kabale University
issn 1301-0875
language English
publishDate 2024-07-01
publisher Türk Felsefe Derneği
record_format Article
series Felsefe Dünyası
spelling doaj-art-0375c46fe0bb4d27baaac787001040292025-02-02T13:20:47ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752024-07-017916518710.58634/felsefedunyasi.14232912040Yapay Eğilimler ve Eğilimsel Bağdaşırcılık Üzerine Bir DenemeAtilla Akalın0https://orcid.org/0000-0002-8385-5287İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ, GELİŞİM MESLEK YÜKSEKOKULUTeknolojik ilerlemelerin günümüzdeki hızlı seyri, insanın kendi tasarımı olan eserlerle ilişkisini derinlemesine anlamak adına önemli bir araştırma alanı sunmaktadır. İnsanlar tarafından tasarlanan eserler, kullanıcıları üzerinde çeşitli zihinsel ve fiziksel etkilere sahip olabilir. İnsanın eserle etkileşimi, pasif bir rolde değil; aksine insanın içsel eğilimlerini ortaya çıkararak onu yeni yaratımlara açık hale getiren bir potansiyel sergilemektedir. Bu makalede teknolojinin insan yaşamına etkisi, çağdaş felsefeci Kadri Vihvelin'in eğilimsel bağdaşırcılık perspektifi üzerinden incelenecek ve özelliklerin eğilimlere bağlı olduğu bir metafizik sistemin savunusu yapılacaktır. Bu bağlamda, ortaya çıkan eğilimsel bağdaşırcılık olgusu, bağdaşırcılık ve özgürlük kavramlarını teknoloji bağlamında değerlendirmek için yeni felsefi düşüncelerin gelişmesine kapı aralamaktadır. Dolayısıyla, teknolojik aygıtların insan yaşamını şekillendirmesine rağmen, insan-eser etkileşimi sonucunda beklenmeyen ve yeni güçlerin ortaya çıkabileceği vurgulanmaktadır. Makalede, eğilimsel bağdaşırcılık fikri özellikle metin tabanlı yapay zekâ uygulamalarıyla insan etkileşimini ele alarak incelenecektir. Yapay zekânın insanların düşünce örüntüleriyle ortak çalışabilmesi eğilimsel bağdaşırcılığın gözlemlenebilmesi için anlamlı bir örnektir. Sonuç olarak makalenin amacı, insan-eser ilişkisine eğilimsel bir perspektifle yaklaşarak, teknolojinin insan özgürlüğü üzerindeki etkilerini ele almaktır. Ayrıca eğilimsel bağdaşırcılık perspektifi üzerinden teknolojik eserlerin insan özgürlüğüne olumlu bir katkı sağlayabileceği iddiasını savunmaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3674360dispositionscompatibilismmetaphysicsfree willartificial intelligence.eğilimlerbağdaşırcılıkmetafiziközgür i̇radeyapay zekâ.
spellingShingle Atilla Akalın
Yapay Eğilimler ve Eğilimsel Bağdaşırcılık Üzerine Bir Deneme
Felsefe Dünyası
dispositions
compatibilism
metaphysics
free will
artificial intelligence.
eğilimler
bağdaşırcılık
metafizik
özgür i̇rade
yapay zekâ.
title Yapay Eğilimler ve Eğilimsel Bağdaşırcılık Üzerine Bir Deneme
title_full Yapay Eğilimler ve Eğilimsel Bağdaşırcılık Üzerine Bir Deneme
title_fullStr Yapay Eğilimler ve Eğilimsel Bağdaşırcılık Üzerine Bir Deneme
title_full_unstemmed Yapay Eğilimler ve Eğilimsel Bağdaşırcılık Üzerine Bir Deneme
title_short Yapay Eğilimler ve Eğilimsel Bağdaşırcılık Üzerine Bir Deneme
title_sort yapay egilimler ve egilimsel bagdasircilik uzerine bir deneme
topic dispositions
compatibilism
metaphysics
free will
artificial intelligence.
eğilimler
bağdaşırcılık
metafizik
özgür i̇rade
yapay zekâ.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3674360
work_keys_str_mv AT atillaakalın yapayegilimlerveegilimselbagdasırcılıkuzerinebirdeneme