اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی

سابقه و هدف: منیزیم از عناصر ضروری در رشد گیاهان است. همچنین منیزیم دارای نقش مهمی در تقسیم‌بندی کربوهیدرات‌ها و ماده خشک تولیدی بین ریشه و شاخساره می‌باشد. یکی از چالش‌های اساسی تولید‌کنندگان سبزی و صیفی در گلخانه‌های جنوب ایران، کمبود منیزیم به ویژه در اواسط فصل رشد به دلایل مختلفی همچون پایین بود...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: علی کرمی, ادریس شعبانی, ناصر عالم زاده انصاری
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2024-03-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_6436_b46ad40f66c241b21bc1280cfb1df503.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586550301425664
author علی کرمی
ادریس شعبانی
ناصر عالم زاده انصاری
author_facet علی کرمی
ادریس شعبانی
ناصر عالم زاده انصاری
author_sort علی کرمی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: منیزیم از عناصر ضروری در رشد گیاهان است. همچنین منیزیم دارای نقش مهمی در تقسیم‌بندی کربوهیدرات‌ها و ماده خشک تولیدی بین ریشه و شاخساره می‌باشد. یکی از چالش‌های اساسی تولید‌کنندگان سبزی و صیفی در گلخانه‌های جنوب ایران، کمبود منیزیم به ویژه در اواسط فصل رشد به دلایل مختلفی همچون پایین بودن کیفیت آب و افزایش بی‌رویه و مصرف غیر-منطقی کود‌های پتاسیمی در فاز زایشی می‌باشد. بنابراین یافتن راهکارهای عملی که به کاهش مصرف کودهای شیمیایی، کاهش هزینه‌های تولید،کاهش خطرات زیست محیطی، افزایش بهره‌وری، عملکرد و بهبود امنیت غذایی و کشاورزی پایدار کمک نماید، امری کاملاً ضروری به نظر می‌رسد. پژوهش حاضر سعی دارد تا با استفاده از آمینوکلات‌های منیزیمی و عصاره جلبک های دریایی بومی خلیج فارس، علاوه بر کاهش مصرف کود راهکاری عملی به منظور بهبود رشد و کیفیت میوه خیار گلخانه‌ای در شرایط محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی ارائه نماید.مواد و روش‌ها: این آزمایش در پاییز و زمستان 1401 در گلخانه آموزشی-پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت طرح اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل محلولپاشی غلظت‌های مختلف آمینوکلات منیزیم (0، 5/2 و 5 میلی لیتر در لیتر) و جلبک دریایی Sargassum angustifolium (0 ، 5/1 و 3 گرم در لیتر) بود. محلولپاشی آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی در دو هفته بعد از انتقال نشاء آغاز و تا یک هفته قبل از پایان برداشت ( مجموعاً 8 هفته از 11 هفته) هر هفته یکبار ادامه داشت. در طول فصل رشد و پس از اثر‌گذاری تیمارها، فاکتورهای رشدی و کمی مانند وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ، تعداد و سطح برگ، وزن تر کل میوه، طول و قطر میوه و کیفی مانند TSS، pH و EC عصاره میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، سفتی میوه و درصد ماده خشک میوه در بوته‌های خیار اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج اثر‌متقابل غلظت‌های مختلف آمینوکلات منیزیم و محلول‌پاشی جلبک‌دریایی نشان داد که با افزایش غلظت منیزیم تا سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر و جلبک دریایی تا سطح 3 گرم در لیتر وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ، تعداد و سطح برگ و وزن تر میوه افزایش معنی‌داری را به نمایش گذاشت به گونه‌ای که تیمار Mg3×S3 (سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و 3 گرم در لیتر عصاره جلبکی) و تیمار شاهد (Mg1×S1) (سطح صفر میلی لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و صفر گرم در لیتر عصاره جلبکی) به ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر شاخص‌های رشدی را به خود اختصاص دادند. افزایش سطوح عصاره جلبکی تا سطح 3 گرم بر لیتر و غلظت آمینوکلات منیزیمی تا سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر سبب افزایش دو برابری وزن تر میوه در هر بوته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بالاترین TSS عصاره میوه در تیمار Mg3×S3 (73/4%) و کمترین آن در تیمار شاهد (Mg1×S1) (13/2%) مشاهده گردید. یافته‌های این آزمایش نشان داد که در محلول کاهش یافته منیزیمی، همزمان با افزایش سطوح عصاره جلبکی و غلظت آمینوکلات منیزیمی درصد ماده خشک میوه‌های خیار نیز افزایش یافت به گونه‌ای که کمترین درصد ماده خشک میوه در تیمار Mg1×S1 (27/2 %) و بیشترین میزان درصد ماده خشک میوه در تیمار Mg3×S3 (78/4%) مشاهده گردید.نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از آمینوکلات منیزیم احتمالاً از طریق افزایش تولید کلروفیل و عصاره جلبک دریایی از طریق بهبود بیوماس و تحریک رشد می‌تواند رشد، وزن کل میوه و خصوصیات کیفی میوه خیار را افزایش دهد. با توجه به نتایج آزمایش حاضر استفاده از مقادیر 5 میلی‌لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و 3 گرم در لیتر عصاره جلبکی برای بهبود شاخص‌های رشدی، عملکردی و کیفی خیار گلخانه ای در شرایط کاهش یافته منیزیمی، توصیه می‌گردد.
format Article
id doaj-art-03734738b85b462b92fae54e8392a061
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2024-03-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-03734738b85b462b92fae54e8392a0612025-01-25T07:02:41ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782024-03-0131114917010.22069/jopp.2023.21396.30446436اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمیعلی کرمی0ادریس شعبانی1ناصر عالم زاده انصاری2دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایراندانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایرانسابقه و هدف: منیزیم از عناصر ضروری در رشد گیاهان است. همچنین منیزیم دارای نقش مهمی در تقسیم‌بندی کربوهیدرات‌ها و ماده خشک تولیدی بین ریشه و شاخساره می‌باشد. یکی از چالش‌های اساسی تولید‌کنندگان سبزی و صیفی در گلخانه‌های جنوب ایران، کمبود منیزیم به ویژه در اواسط فصل رشد به دلایل مختلفی همچون پایین بودن کیفیت آب و افزایش بی‌رویه و مصرف غیر-منطقی کود‌های پتاسیمی در فاز زایشی می‌باشد. بنابراین یافتن راهکارهای عملی که به کاهش مصرف کودهای شیمیایی، کاهش هزینه‌های تولید،کاهش خطرات زیست محیطی، افزایش بهره‌وری، عملکرد و بهبود امنیت غذایی و کشاورزی پایدار کمک نماید، امری کاملاً ضروری به نظر می‌رسد. پژوهش حاضر سعی دارد تا با استفاده از آمینوکلات‌های منیزیمی و عصاره جلبک های دریایی بومی خلیج فارس، علاوه بر کاهش مصرف کود راهکاری عملی به منظور بهبود رشد و کیفیت میوه خیار گلخانه‌ای در شرایط محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی ارائه نماید.مواد و روش‌ها: این آزمایش در پاییز و زمستان 1401 در گلخانه آموزشی-پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت طرح اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل محلولپاشی غلظت‌های مختلف آمینوکلات منیزیم (0، 5/2 و 5 میلی لیتر در لیتر) و جلبک دریایی Sargassum angustifolium (0 ، 5/1 و 3 گرم در لیتر) بود. محلولپاشی آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی در دو هفته بعد از انتقال نشاء آغاز و تا یک هفته قبل از پایان برداشت ( مجموعاً 8 هفته از 11 هفته) هر هفته یکبار ادامه داشت. در طول فصل رشد و پس از اثر‌گذاری تیمارها، فاکتورهای رشدی و کمی مانند وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ، تعداد و سطح برگ، وزن تر کل میوه، طول و قطر میوه و کیفی مانند TSS، pH و EC عصاره میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، سفتی میوه و درصد ماده خشک میوه در بوته‌های خیار اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج اثر‌متقابل غلظت‌های مختلف آمینوکلات منیزیم و محلول‌پاشی جلبک‌دریایی نشان داد که با افزایش غلظت منیزیم تا سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر و جلبک دریایی تا سطح 3 گرم در لیتر وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ، تعداد و سطح برگ و وزن تر میوه افزایش معنی‌داری را به نمایش گذاشت به گونه‌ای که تیمار Mg3×S3 (سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و 3 گرم در لیتر عصاره جلبکی) و تیمار شاهد (Mg1×S1) (سطح صفر میلی لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و صفر گرم در لیتر عصاره جلبکی) به ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر شاخص‌های رشدی را به خود اختصاص دادند. افزایش سطوح عصاره جلبکی تا سطح 3 گرم بر لیتر و غلظت آمینوکلات منیزیمی تا سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر سبب افزایش دو برابری وزن تر میوه در هر بوته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بالاترین TSS عصاره میوه در تیمار Mg3×S3 (73/4%) و کمترین آن در تیمار شاهد (Mg1×S1) (13/2%) مشاهده گردید. یافته‌های این آزمایش نشان داد که در محلول کاهش یافته منیزیمی، همزمان با افزایش سطوح عصاره جلبکی و غلظت آمینوکلات منیزیمی درصد ماده خشک میوه‌های خیار نیز افزایش یافت به گونه‌ای که کمترین درصد ماده خشک میوه در تیمار Mg1×S1 (27/2 %) و بیشترین میزان درصد ماده خشک میوه در تیمار Mg3×S3 (78/4%) مشاهده گردید.نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از آمینوکلات منیزیم احتمالاً از طریق افزایش تولید کلروفیل و عصاره جلبک دریایی از طریق بهبود بیوماس و تحریک رشد می‌تواند رشد، وزن کل میوه و خصوصیات کیفی میوه خیار را افزایش دهد. با توجه به نتایج آزمایش حاضر استفاده از مقادیر 5 میلی‌لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و 3 گرم در لیتر عصاره جلبکی برای بهبود شاخص‌های رشدی، عملکردی و کیفی خیار گلخانه ای در شرایط کاهش یافته منیزیمی، توصیه می‌گردد.https://jopp.gau.ac.ir/article_6436_b46ad40f66c241b21bc1280cfb1df503.pdfجلبک دریاییخیاررشدعملکردمنیزیم
spellingShingle علی کرمی
ادریس شعبانی
ناصر عالم زاده انصاری
اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
جلبک دریایی
خیار
رشد
عملکرد
منیزیم
title اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی
title_full اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی
title_fullStr اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی
title_full_unstemmed اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی
title_short اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی
title_sort اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی sargassum angustifolium بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی
topic جلبک دریایی
خیار
رشد
عملکرد
منیزیم
url https://jopp.gau.ac.ir/article_6436_b46ad40f66c241b21bc1280cfb1df503.pdf
work_keys_str_mv AT ʿlyḵrmy ạtẖrậmynwḵlạtmnyzymwjlbḵdryạyysargassumangustifoliumbrbhbwdkẖṣwṣyạtrsẖdywḵyfykẖyạrglkẖạnhạydrmḥlwlgẖdẖạyyḵạhsẖyạfthmnyzymy
AT ạdryssẖʿbạny ạtẖrậmynwḵlạtmnyzymwjlbḵdryạyysargassumangustifoliumbrbhbwdkẖṣwṣyạtrsẖdywḵyfykẖyạrglkẖạnhạydrmḥlwlgẖdẖạyyḵạhsẖyạfthmnyzymy
AT nạṣrʿạlmzạdhạnṣạry ạtẖrậmynwḵlạtmnyzymwjlbḵdryạyysargassumangustifoliumbrbhbwdkẖṣwṣyạtrsẖdywḵyfykẖyạrglkẖạnhạydrmḥlwlgẖdẖạyyḵạhsẖyạfthmnyzymy