اثر آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی ( Sargassum angustifolium ) بر بهبود خصوصیات رشدی و کیفی خیار گلخانه‌ای در محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی

سابقه و هدف: منیزیم از عناصر ضروری در رشد گیاهان است. همچنین منیزیم دارای نقش مهمی در تقسیم‌بندی کربوهیدرات‌ها و ماده خشک تولیدی بین ریشه و شاخساره می‌باشد. یکی از چالش‌های اساسی تولید‌کنندگان سبزی و صیفی در گلخانه‌های جنوب ایران، کمبود منیزیم به ویژه در اواسط فصل رشد به دلایل مختلفی همچون پایین بود...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: علی کرمی, ادریس شعبانی, ناصر عالم زاده انصاری
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2024-03-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_6436_b46ad40f66c241b21bc1280cfb1df503.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:سابقه و هدف: منیزیم از عناصر ضروری در رشد گیاهان است. همچنین منیزیم دارای نقش مهمی در تقسیم‌بندی کربوهیدرات‌ها و ماده خشک تولیدی بین ریشه و شاخساره می‌باشد. یکی از چالش‌های اساسی تولید‌کنندگان سبزی و صیفی در گلخانه‌های جنوب ایران، کمبود منیزیم به ویژه در اواسط فصل رشد به دلایل مختلفی همچون پایین بودن کیفیت آب و افزایش بی‌رویه و مصرف غیر-منطقی کود‌های پتاسیمی در فاز زایشی می‌باشد. بنابراین یافتن راهکارهای عملی که به کاهش مصرف کودهای شیمیایی، کاهش هزینه‌های تولید،کاهش خطرات زیست محیطی، افزایش بهره‌وری، عملکرد و بهبود امنیت غذایی و کشاورزی پایدار کمک نماید، امری کاملاً ضروری به نظر می‌رسد. پژوهش حاضر سعی دارد تا با استفاده از آمینوکلات‌های منیزیمی و عصاره جلبک های دریایی بومی خلیج فارس، علاوه بر کاهش مصرف کود راهکاری عملی به منظور بهبود رشد و کیفیت میوه خیار گلخانه‌ای در شرایط محلول‌ غذایی کاهش یافته منیزیمی ارائه نماید.مواد و روش‌ها: این آزمایش در پاییز و زمستان 1401 در گلخانه آموزشی-پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت طرح اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل محلولپاشی غلظت‌های مختلف آمینوکلات منیزیم (0، 5/2 و 5 میلی لیتر در لیتر) و جلبک دریایی Sargassum angustifolium (0 ، 5/1 و 3 گرم در لیتر) بود. محلولپاشی آمینوکلات منیزیم و جلبک دریایی در دو هفته بعد از انتقال نشاء آغاز و تا یک هفته قبل از پایان برداشت ( مجموعاً 8 هفته از 11 هفته) هر هفته یکبار ادامه داشت. در طول فصل رشد و پس از اثر‌گذاری تیمارها، فاکتورهای رشدی و کمی مانند وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ، تعداد و سطح برگ، وزن تر کل میوه، طول و قطر میوه و کیفی مانند TSS، pH و EC عصاره میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، سفتی میوه و درصد ماده خشک میوه در بوته‌های خیار اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج اثر‌متقابل غلظت‌های مختلف آمینوکلات منیزیم و محلول‌پاشی جلبک‌دریایی نشان داد که با افزایش غلظت منیزیم تا سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر و جلبک دریایی تا سطح 3 گرم در لیتر وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ، تعداد و سطح برگ و وزن تر میوه افزایش معنی‌داری را به نمایش گذاشت به گونه‌ای که تیمار Mg3×S3 (سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و 3 گرم در لیتر عصاره جلبکی) و تیمار شاهد (Mg1×S1) (سطح صفر میلی لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و صفر گرم در لیتر عصاره جلبکی) به ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر شاخص‌های رشدی را به خود اختصاص دادند. افزایش سطوح عصاره جلبکی تا سطح 3 گرم بر لیتر و غلظت آمینوکلات منیزیمی تا سطح 5 میلی‌لیتر در لیتر سبب افزایش دو برابری وزن تر میوه در هر بوته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بالاترین TSS عصاره میوه در تیمار Mg3×S3 (73/4%) و کمترین آن در تیمار شاهد (Mg1×S1) (13/2%) مشاهده گردید. یافته‌های این آزمایش نشان داد که در محلول کاهش یافته منیزیمی، همزمان با افزایش سطوح عصاره جلبکی و غلظت آمینوکلات منیزیمی درصد ماده خشک میوه‌های خیار نیز افزایش یافت به گونه‌ای که کمترین درصد ماده خشک میوه در تیمار Mg1×S1 (27/2 %) و بیشترین میزان درصد ماده خشک میوه در تیمار Mg3×S3 (78/4%) مشاهده گردید.نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از آمینوکلات منیزیم احتمالاً از طریق افزایش تولید کلروفیل و عصاره جلبک دریایی از طریق بهبود بیوماس و تحریک رشد می‌تواند رشد، وزن کل میوه و خصوصیات کیفی میوه خیار را افزایش دهد. با توجه به نتایج آزمایش حاضر استفاده از مقادیر 5 میلی‌لیتر در لیتر آمینوکلات منیزیم و 3 گرم در لیتر عصاره جلبکی برای بهبود شاخص‌های رشدی، عملکردی و کیفی خیار گلخانه ای در شرایط کاهش یافته منیزیمی، توصیه می‌گردد.
ISSN:2322-2050
2322-2778