Korespondencja Aleksandra Tansmana z Krzysztofem Biegańskim w świetle recepcji jego muzyki w Polsce w latach międzywojennych

Aleksander Tansman (1897–1986), kompozytor pochodzący z rodziny żydowskiej, urodzony i wykształcony w Polsce, wyjechał za granicę pod koniec 1919 po uzyskaniu nagrody i dwóch wyróżnień na pierwszym konkursie kompozytorskim w powojennej Polsce. Zamieszkał w Paryżu, gdzie szybko wszedł w tamtejsze śr...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Zofia Helman
Format: Article
Language:English
Published: Institute of Art of the Polish Academy of Sciences 2024-11-01
Series:Muzyka
Online Access:https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/3926
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592119062069248
author Zofia Helman
author_facet Zofia Helman
author_sort Zofia Helman
collection DOAJ
description Aleksander Tansman (1897–1986), kompozytor pochodzący z rodziny żydowskiej, urodzony i wykształcony w Polsce, wyjechał za granicę pod koniec 1919 po uzyskaniu nagrody i dwóch wyróżnień na pierwszym konkursie kompozytorskim w powojennej Polsce. Zamieszkał w Paryżu, gdzie szybko wszedł w tamtejsze środowisko muzyczne i stopniowo zyskiwał popularność. W latach 20. i 30. odbył dwukrotnie tournée koncertowe po Stanach Zjednoczonych a w 1932 tournée prowadzące przez 4 kontynenty, w czasie którego występował jako kompozytor, dyrygent i pianista. W przeciwieństwie do tych sukcesów w kraju rodzinnym jego utwory były rzadko wykonywane, a polscy krytycy o nastawieniu konserwatywnym nader nieprzychylnie komentowali jego twórczość. Dwukrotnie odwiedził Polskę: w 1932 i 1936. Zmiany polityczne w Polsce w latach 30. i wzrost nastrojów antysemickich spowodowały jednak, że w 1938 Tansman przyjął obywatelstwo francuskie. W czasie II wojny światowej i w pierwszym dziesięcioleciu powojennym jego kontakty ze środowiskiem polskim zostały przerwane. Władze PRL traktowały emigrantów jako osoby wrogie ustrojowi i nie należące do kultury polskiej. Toteż dopiero w 1958 nawiązali z Tansmanem kontakt dyrygent Stanisław Wisłocki (1921–1998) i muzykolog Krzysztof Biegański (1936–1967), który opublikował o nim kilka artykułów i w dużej mierze przyczynił się do pogłębienia znajomości jego dzieł w Polsce i uznania jego znaczenia w rozwoju nowej muzyki. Korespondencja Tansmana z Biegańskim z lat 1959–1961 stanowi drugą część artykułu.
format Article
id doaj-art-029fe23b065a4065b274b95683c6690b
institution Kabale University
issn 0027-5344
2720-7021
language English
publishDate 2024-11-01
publisher Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
record_format Article
series Muzyka
spelling doaj-art-029fe23b065a4065b274b95683c6690b2025-01-21T15:05:02ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesMuzyka0027-53442720-70212024-11-0162310.36744/m.3926Korespondencja Aleksandra Tansmana z Krzysztofem Biegańskim w świetle recepcji jego muzyki w Polsce w latach międzywojennych Zofia Helman0Uniwersytet Warszawski Aleksander Tansman (1897–1986), kompozytor pochodzący z rodziny żydowskiej, urodzony i wykształcony w Polsce, wyjechał za granicę pod koniec 1919 po uzyskaniu nagrody i dwóch wyróżnień na pierwszym konkursie kompozytorskim w powojennej Polsce. Zamieszkał w Paryżu, gdzie szybko wszedł w tamtejsze środowisko muzyczne i stopniowo zyskiwał popularność. W latach 20. i 30. odbył dwukrotnie tournée koncertowe po Stanach Zjednoczonych a w 1932 tournée prowadzące przez 4 kontynenty, w czasie którego występował jako kompozytor, dyrygent i pianista. W przeciwieństwie do tych sukcesów w kraju rodzinnym jego utwory były rzadko wykonywane, a polscy krytycy o nastawieniu konserwatywnym nader nieprzychylnie komentowali jego twórczość. Dwukrotnie odwiedził Polskę: w 1932 i 1936. Zmiany polityczne w Polsce w latach 30. i wzrost nastrojów antysemickich spowodowały jednak, że w 1938 Tansman przyjął obywatelstwo francuskie. W czasie II wojny światowej i w pierwszym dziesięcioleciu powojennym jego kontakty ze środowiskiem polskim zostały przerwane. Władze PRL traktowały emigrantów jako osoby wrogie ustrojowi i nie należące do kultury polskiej. Toteż dopiero w 1958 nawiązali z Tansmanem kontakt dyrygent Stanisław Wisłocki (1921–1998) i muzykolog Krzysztof Biegański (1936–1967), który opublikował o nim kilka artykułów i w dużej mierze przyczynił się do pogłębienia znajomości jego dzieł w Polsce i uznania jego znaczenia w rozwoju nowej muzyki. Korespondencja Tansmana z Biegańskim z lat 1959–1961 stanowi drugą część artykułu. https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/3926
spellingShingle Zofia Helman
Korespondencja Aleksandra Tansmana z Krzysztofem Biegańskim w świetle recepcji jego muzyki w Polsce w latach międzywojennych
Muzyka
title Korespondencja Aleksandra Tansmana z Krzysztofem Biegańskim w świetle recepcji jego muzyki w Polsce w latach międzywojennych
title_full Korespondencja Aleksandra Tansmana z Krzysztofem Biegańskim w świetle recepcji jego muzyki w Polsce w latach międzywojennych
title_fullStr Korespondencja Aleksandra Tansmana z Krzysztofem Biegańskim w świetle recepcji jego muzyki w Polsce w latach międzywojennych
title_full_unstemmed Korespondencja Aleksandra Tansmana z Krzysztofem Biegańskim w świetle recepcji jego muzyki w Polsce w latach międzywojennych
title_short Korespondencja Aleksandra Tansmana z Krzysztofem Biegańskim w świetle recepcji jego muzyki w Polsce w latach międzywojennych
title_sort korespondencja aleksandra tansmana z krzysztofem bieganskim w swietle recepcji jego muzyki w polsce w latach miedzywojennych
url https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/3926
work_keys_str_mv AT zofiahelman korespondencjaaleksandratansmanazkrzysztofembieganskimwswietlerecepcjijegomuzykiwpolscewlatachmiedzywojennych