بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدرا

بحث انسان کامل از بنیادی‌ترین مباحث حوزۀ حکمت و فلسفۀ اسلامی است. اهمیت این بحث از آن روست که انسان کامل حلقۀ واسط میان وجود مطلق و موجود مقید است. با وجود انسان کامل، هستی بسط و گسترش می‌یابد و کنز مخفی آشکار می‌شود. این وجه هستی‌شناختی انسان کامل با ساحت معرفت‌شناختی او کامل می‌گردد؛ بدین‌معنا که...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: حسین بلخاری قهی, سید مرتضی حسینی شاهرودی
Format: Article
Language:fas
Published: Razavi University of Islamic Sciences 2016-01-01
Series:آموزه‌‌های فلسفه اسلامي
Online Access:https://ipd.razavi.ac.ir/article_691_1efb74b0e20a47c185da77593db540b1.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1850074614867165184
author حسین بلخاری قهی
سید مرتضی حسینی شاهرودی
author_facet حسین بلخاری قهی
سید مرتضی حسینی شاهرودی
author_sort حسین بلخاری قهی
collection DOAJ
description بحث انسان کامل از بنیادی‌ترین مباحث حوزۀ حکمت و فلسفۀ اسلامی است. اهمیت این بحث از آن روست که انسان کامل حلقۀ واسط میان وجود مطلق و موجود مقید است. با وجود انسان کامل، هستی بسط و گسترش می‌یابد و کنز مخفی آشکار می‌شود. این وجه هستی‌شناختی انسان کامل با ساحت معرفت‌شناختی او کامل می‌گردد؛ بدین‌معنا که از دیدگاه بزرگانی چون ابن عربی و ملاصدرا عرفانِ به حق جز از طریق معرفت به انسان کامل ممکن نخواهد بود. بنابراین، انسان کامل عامل بسط وجود و نشان معرفت به ذات حق است و از این رو، آیینۀ اسما و صفات پروردگار می‌باشد. این مقاله با روش تحلیلی ـ تطبیقی، مفهوم انسان کامل را در دو وجه هستی‌شناختی و وجودشناختی با تأکید بر آرای ابن عربی و ملاصدرا بررسی می‌کند. فرضیۀ این مقاله آن است که رویکرد این دو بزرگ به مفهوم و کاربرد انسان کامل در معارف الهی، در عین شباهت‌های آشکار اختلافاتی نیز دارند؛ اختلافاتی که شاید بتوان مهم‌ترین وجه آن را در نگرش کاربردی صدرا به انسان کامل و اخلاقی نمایاندن او دید تا نگرش ابن عربی که انسان کامل را صرفاً در مقام و ساحتی تجریدی بررسی می‌کند.
format Article
id doaj-art-02672ac779fb4b7e8e554b4506fe2dd6
institution DOAJ
issn 2251-9386
2783-4026
language fas
publishDate 2016-01-01
publisher Razavi University of Islamic Sciences
record_format Article
series آموزه‌‌های فلسفه اسلامي
spelling doaj-art-02672ac779fb4b7e8e554b4506fe2dd62025-08-20T02:46:31ZfasRazavi University of Islamic Sciencesآموزه‌‌های فلسفه اسلامي2251-93862783-40262016-01-0110174774691بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدراحسین بلخاری قهی0سید مرتضی حسینی شاهرودی1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهدفلسفه/الهیات/فردوسی/مشهد/ایرانبحث انسان کامل از بنیادی‌ترین مباحث حوزۀ حکمت و فلسفۀ اسلامی است. اهمیت این بحث از آن روست که انسان کامل حلقۀ واسط میان وجود مطلق و موجود مقید است. با وجود انسان کامل، هستی بسط و گسترش می‌یابد و کنز مخفی آشکار می‌شود. این وجه هستی‌شناختی انسان کامل با ساحت معرفت‌شناختی او کامل می‌گردد؛ بدین‌معنا که از دیدگاه بزرگانی چون ابن عربی و ملاصدرا عرفانِ به حق جز از طریق معرفت به انسان کامل ممکن نخواهد بود. بنابراین، انسان کامل عامل بسط وجود و نشان معرفت به ذات حق است و از این رو، آیینۀ اسما و صفات پروردگار می‌باشد. این مقاله با روش تحلیلی ـ تطبیقی، مفهوم انسان کامل را در دو وجه هستی‌شناختی و وجودشناختی با تأکید بر آرای ابن عربی و ملاصدرا بررسی می‌کند. فرضیۀ این مقاله آن است که رویکرد این دو بزرگ به مفهوم و کاربرد انسان کامل در معارف الهی، در عین شباهت‌های آشکار اختلافاتی نیز دارند؛ اختلافاتی که شاید بتوان مهم‌ترین وجه آن را در نگرش کاربردی صدرا به انسان کامل و اخلاقی نمایاندن او دید تا نگرش ابن عربی که انسان کامل را صرفاً در مقام و ساحتی تجریدی بررسی می‌کند.https://ipd.razavi.ac.ir/article_691_1efb74b0e20a47c185da77593db540b1.pdf
spellingShingle حسین بلخاری قهی
سید مرتضی حسینی شاهرودی
بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدرا
آموزه‌‌های فلسفه اسلامي
title بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدرا
title_full بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدرا
title_fullStr بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدرا
title_full_unstemmed بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدرا
title_short بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدرا
title_sort بررسی تطبیقی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی انسان کامل در آرای ابن عربی و ملاصدرا
url https://ipd.razavi.ac.ir/article_691_1efb74b0e20a47c185da77593db540b1.pdf
work_keys_str_mv AT ḥsynblkẖạryqhy brrsytṭbyqywjwhhstysẖnạkẖtywmʿrftsẖnạkẖtyạnsạnḵạmldrậrạyạbnʿrbywmlạṣdrạ
AT sydmrtḍyḥsynysẖạhrwdy brrsytṭbyqywjwhhstysẖnạkẖtywmʿrftsẖnạkẖtyạnsạnḵạmldrậrạyạbnʿrbywmlạṣdrạ