BENEDETTO CROCE’NİN SANAT ANLAYIŞI BAĞLAMINDA ORHAN VELİ KANIK OKUMASI
Sanatın niteliğine yönelik tartışmalar güncelliğini koruyarak, çeşitli disiplinlerce tartışılmaktadır. Değişen ve dönüşen dünyada sanatın ne olduğuna yönelik anlayışlar da değişmekte, bu kapsamda yeni sanat anlayışları ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda yirminci yüzyılın önemli sanat felsefecisi Benede...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Türk Felsefe Derneği
2022-12-01
|
| Series: | Felsefe Dünyası |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2416313 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832571072414744576 |
|---|---|
| author | Bilge Salur |
| author_facet | Bilge Salur |
| author_sort | Bilge Salur |
| collection | DOAJ |
| description | Sanatın niteliğine yönelik tartışmalar güncelliğini koruyarak, çeşitli disiplinlerce tartışılmaktadır. Değişen ve dönüşen dünyada sanatın ne olduğuna yönelik anlayışlar da değişmekte, bu kapsamda yeni sanat anlayışları ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda yirminci yüzyılın önemli sanat felsefecisi Benedetto Croce’nin görüşlerinin, felsefe tarihindeki önemini ve yerini koruduğu söylenebilir. Croce’nin sanata ilişkin görüşleri kavramsal olarak idealist bir kapsamda değerlendirilebilir. Düşünüre göre sanat kısaca, sezginin ifade edilmesine dayanan, akılsal ve tekniğe dayalı olmayan bir edimdir. Ancak belki de Croce estetiğinin en çok ilgi gören konusu, her insanın sanatçı olduğunu dair savından ileri gelmektedir. Croce bu iddia ile, sanatçının özsel olarak özel bir konumda olmadığını, tüm insanlarda aynı sanatsal yaratım gücünün var olduğunu ve farkın yalnızca ifade gücünden ileri geldiğini söyler. Bu çalışmada Croce’nin bu iddiasının geçerliliği değerlendirilmeyecektir. Zira böyle bir temellendirme makalenin kapsamını aşmaktadır. Bu çalışmada Croceci sanat anlayışının ana hatları açık edilmeye çalışılacak ve onun sanata ilişkin görüşleri analiz edilecektir. Croceci sanatın temelleri gösterildikten sonra, Türk edebiyatında büyük bir öneme sahip olan Türk şair Orhan Veli’nin sanat anlayışı ve şiirleri, Croce’nin sanat teması bağlamında değerlendirilecektir. Başka bir deyişle söylemek gerekirse, bir sanat felsefecisi olan Croce’nin sanata dair anlayışının, büyük bir sanatçının- Orhan Veli’nin- sanatı ile anlaşılması bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-022aae7432e54800a2650cf20a66d14a |
| institution | Kabale University |
| issn | 1301-0875 |
| language | English |
| publishDate | 2022-12-01 |
| publisher | Türk Felsefe Derneği |
| record_format | Article |
| series | Felsefe Dünyası |
| spelling | doaj-art-022aae7432e54800a2650cf20a66d14a2025-02-02T13:20:47ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752022-12-012762452632040BENEDETTO CROCE’NİN SANAT ANLAYIŞI BAĞLAMINDA ORHAN VELİ KANIK OKUMASIBilge Salurhttps://orcid.org/0000-0001-8337-8583Sanatın niteliğine yönelik tartışmalar güncelliğini koruyarak, çeşitli disiplinlerce tartışılmaktadır. Değişen ve dönüşen dünyada sanatın ne olduğuna yönelik anlayışlar da değişmekte, bu kapsamda yeni sanat anlayışları ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda yirminci yüzyılın önemli sanat felsefecisi Benedetto Croce’nin görüşlerinin, felsefe tarihindeki önemini ve yerini koruduğu söylenebilir. Croce’nin sanata ilişkin görüşleri kavramsal olarak idealist bir kapsamda değerlendirilebilir. Düşünüre göre sanat kısaca, sezginin ifade edilmesine dayanan, akılsal ve tekniğe dayalı olmayan bir edimdir. Ancak belki de Croce estetiğinin en çok ilgi gören konusu, her insanın sanatçı olduğunu dair savından ileri gelmektedir. Croce bu iddia ile, sanatçının özsel olarak özel bir konumda olmadığını, tüm insanlarda aynı sanatsal yaratım gücünün var olduğunu ve farkın yalnızca ifade gücünden ileri geldiğini söyler. Bu çalışmada Croce’nin bu iddiasının geçerliliği değerlendirilmeyecektir. Zira böyle bir temellendirme makalenin kapsamını aşmaktadır. Bu çalışmada Croceci sanat anlayışının ana hatları açık edilmeye çalışılacak ve onun sanata ilişkin görüşleri analiz edilecektir. Croceci sanatın temelleri gösterildikten sonra, Türk edebiyatında büyük bir öneme sahip olan Türk şair Orhan Veli’nin sanat anlayışı ve şiirleri, Croce’nin sanat teması bağlamında değerlendirilecektir. Başka bir deyişle söylemek gerekirse, bir sanat felsefecisi olan Croce’nin sanata dair anlayışının, büyük bir sanatçının- Orhan Veli’nin- sanatı ile anlaşılması bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2416313benedetto croceorhan veliidealistic aestheticphilosophy of artturkish literatureturkish poetry.benedetto croceorhan veliidealistic aestheticphilosophy of artturkish literatureturkish poetry. |
| spellingShingle | Bilge Salur BENEDETTO CROCE’NİN SANAT ANLAYIŞI BAĞLAMINDA ORHAN VELİ KANIK OKUMASI Felsefe Dünyası benedetto croce orhan veli idealistic aesthetic philosophy of art turkish literature turkish poetry. benedetto croce orhan veli idealistic aesthetic philosophy of art turkish literature turkish poetry. |
| title | BENEDETTO CROCE’NİN SANAT ANLAYIŞI BAĞLAMINDA ORHAN VELİ KANIK OKUMASI |
| title_full | BENEDETTO CROCE’NİN SANAT ANLAYIŞI BAĞLAMINDA ORHAN VELİ KANIK OKUMASI |
| title_fullStr | BENEDETTO CROCE’NİN SANAT ANLAYIŞI BAĞLAMINDA ORHAN VELİ KANIK OKUMASI |
| title_full_unstemmed | BENEDETTO CROCE’NİN SANAT ANLAYIŞI BAĞLAMINDA ORHAN VELİ KANIK OKUMASI |
| title_short | BENEDETTO CROCE’NİN SANAT ANLAYIŞI BAĞLAMINDA ORHAN VELİ KANIK OKUMASI |
| title_sort | benedetto croce nin sanat anlayisi baglaminda orhan veli kanik okumasi |
| topic | benedetto croce orhan veli idealistic aesthetic philosophy of art turkish literature turkish poetry. benedetto croce orhan veli idealistic aesthetic philosophy of art turkish literature turkish poetry. |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2416313 |
| work_keys_str_mv | AT bilgesalur benedettocroceninsanatanlayisibaglamindaorhanvelikanikokumasi |