ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا(Perilla frutscens) در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان

چکیده سابقه و هدف: از زمان‌های قدیم گیاهان دارویی از جمله منابع طبیعی مهم در ایران به شمار می‌آیند. پریلا از گیاهان یکساله خاانواده نعناییان بوده و بومی منطقه شرق آسیاست و به طور گسترده‌ای در هندوستان، چین، ژاپن، هنگ‏کنگ، کره شمالی و جنوبی کشت می‌شود. با توجه به نبود مطالعات در رابطه با سازگاری گیاه...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: محمدرضا قانع, همت الله پیردشتی, مهدی قاجار سپانلو, ولی اله بابائی زاد
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2018-08-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4257_30caf186e9624e71850151b6670c4436.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586619165605888
author محمدرضا قانع
همت الله پیردشتی
مهدی قاجار سپانلو
ولی اله بابائی زاد
author_facet محمدرضا قانع
همت الله پیردشتی
مهدی قاجار سپانلو
ولی اله بابائی زاد
author_sort محمدرضا قانع
collection DOAJ
description چکیده سابقه و هدف: از زمان‌های قدیم گیاهان دارویی از جمله منابع طبیعی مهم در ایران به شمار می‌آیند. پریلا از گیاهان یکساله خاانواده نعناییان بوده و بومی منطقه شرق آسیاست و به طور گسترده‌ای در هندوستان، چین، ژاپن، هنگ‏کنگ، کره شمالی و جنوبی کشت می‌شود. با توجه به نبود مطالعات در رابطه با سازگاری گیاه دارویی پریلا با اقلیم ایران و ارزیابی منابع مختلف کودی و تغذیه بر این گیاه، پژوهش حاضر در دو منطقه مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان و به منظور بررسی کاربرد کودهای شیمیایی، آلی و زیستی روی این گیاه انجام شد. مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه در سال 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل چهار سطح کود شیمیایی NPK (شاهد، 50، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) بودند و همزیستی با قارچ Priformospora indica و شاهد و سه سطح کود آلی (شاهد، دو کیلوگرم در هکتار هیومیک اسید و 25 تن در هکتار کمپوست) به صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. صفات ارتفاع، تعداد گره در بوته، تعداد گل در گل آذین، تعداد ساقه در بوته، شاخص سطح برگ، عملکرد بوته، میزان رزمارینیک اسید و عملکرد رزمارینیک اسید در واحد سطح مطالعه شد. آنالیز آماری داده‌ها توسط نرم‌افزار SAS نسخه 1/9 و مقایسه میانگین توسط آزمون حداقل تفاوت معنی دار (LSD) در سطح احتمال پنج درصد صورت گرفت. یافته‌ها: در بین تیمارهای منفرد کودهای مورد مطالعه، سطح 50 و 100 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی و در بین کودهای آلی هیومیک اسید نقش بارزتری در بهبود شاخص‌های مورد مطالعه داشتند اما کود زیستی تنها در تلفیق با کودهای دیگر نقش موثرتری نشان داد. بیشترین عملکرد خشک (2/147 گرم در متر مربع) و عملکرد رزمارینیک اسید (432/3 گرم در متر مربع) در بین کودهای مورد بررسی از تیمار کود شیمیایی 100 کیلوگرم در هکتار، کاربرد هیومیک اسید و مصرف کود زیستی و کمترین عملکرد خشک (86/89 گرم در متر مربع) و عملکرد رزمارینیک اسید (253/1‌ گرم در متر مربع) از تیمار عدم کاربرد کود شیمیایی، ارگانیک و زیستی به دست آمد. منطقه مشهد اردهال با توجه به خصوصیات خاکی و ویژگی‌های آب و هوایی نسبت به منطقه سن‌سن برای کشت پریلا شرایط بهتری داشت. نتیجه‌گیری: در مجموع، گیاه پریلا توانسته در دو منطقه سن سن و مشهد اردهال عملکرد مناسبی داشته باشد و کاربرد تلفیقی منابع کودی مختلف در مقایسه با کاربرد منفرد هریک از آنها در هر دو منطقه مورد مطالعه باعث بهبود قابل توجه ویژگی‌های رشد و نیز عملکرد بیولوژیک و شاخص‌های کیفی گیاه دارویی پریلا گردید. واژه‌های کلیدی: پریلا، رزمارینیک اسید، عملکرد بوته، شبه‏میکوریز، هیومیک اسید
format Article
id doaj-art-01bbc95bd5e54c32a102f43f7ffa2803
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2018-08-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-01bbc95bd5e54c32a102f43f7ffa28032025-01-25T06:52:20ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782018-08-012529911710.22069/jopp.2018.13168.21894257ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا(Perilla frutscens) در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشانمحمدرضا قانع0همت الله پیردشتی1مهدی قاجار سپانلو2ولی اله بابائی زاد3دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریپژوهشکده ژنتیک و زیست‌فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریعضو هیأت علمی گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریچکیده سابقه و هدف: از زمان‌های قدیم گیاهان دارویی از جمله منابع طبیعی مهم در ایران به شمار می‌آیند. پریلا از گیاهان یکساله خاانواده نعناییان بوده و بومی منطقه شرق آسیاست و به طور گسترده‌ای در هندوستان، چین، ژاپن، هنگ‏کنگ، کره شمالی و جنوبی کشت می‌شود. با توجه به نبود مطالعات در رابطه با سازگاری گیاه دارویی پریلا با اقلیم ایران و ارزیابی منابع مختلف کودی و تغذیه بر این گیاه، پژوهش حاضر در دو منطقه مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان و به منظور بررسی کاربرد کودهای شیمیایی، آلی و زیستی روی این گیاه انجام شد. مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه در سال 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل چهار سطح کود شیمیایی NPK (شاهد، 50، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) بودند و همزیستی با قارچ Priformospora indica و شاهد و سه سطح کود آلی (شاهد، دو کیلوگرم در هکتار هیومیک اسید و 25 تن در هکتار کمپوست) به صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. صفات ارتفاع، تعداد گره در بوته، تعداد گل در گل آذین، تعداد ساقه در بوته، شاخص سطح برگ، عملکرد بوته، میزان رزمارینیک اسید و عملکرد رزمارینیک اسید در واحد سطح مطالعه شد. آنالیز آماری داده‌ها توسط نرم‌افزار SAS نسخه 1/9 و مقایسه میانگین توسط آزمون حداقل تفاوت معنی دار (LSD) در سطح احتمال پنج درصد صورت گرفت. یافته‌ها: در بین تیمارهای منفرد کودهای مورد مطالعه، سطح 50 و 100 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی و در بین کودهای آلی هیومیک اسید نقش بارزتری در بهبود شاخص‌های مورد مطالعه داشتند اما کود زیستی تنها در تلفیق با کودهای دیگر نقش موثرتری نشان داد. بیشترین عملکرد خشک (2/147 گرم در متر مربع) و عملکرد رزمارینیک اسید (432/3 گرم در متر مربع) در بین کودهای مورد بررسی از تیمار کود شیمیایی 100 کیلوگرم در هکتار، کاربرد هیومیک اسید و مصرف کود زیستی و کمترین عملکرد خشک (86/89 گرم در متر مربع) و عملکرد رزمارینیک اسید (253/1‌ گرم در متر مربع) از تیمار عدم کاربرد کود شیمیایی، ارگانیک و زیستی به دست آمد. منطقه مشهد اردهال با توجه به خصوصیات خاکی و ویژگی‌های آب و هوایی نسبت به منطقه سن‌سن برای کشت پریلا شرایط بهتری داشت. نتیجه‌گیری: در مجموع، گیاه پریلا توانسته در دو منطقه سن سن و مشهد اردهال عملکرد مناسبی داشته باشد و کاربرد تلفیقی منابع کودی مختلف در مقایسه با کاربرد منفرد هریک از آنها در هر دو منطقه مورد مطالعه باعث بهبود قابل توجه ویژگی‌های رشد و نیز عملکرد بیولوژیک و شاخص‌های کیفی گیاه دارویی پریلا گردید. واژه‌های کلیدی: پریلا، رزمارینیک اسید، عملکرد بوته، شبه‏میکوریز، هیومیک اسیدhttps://jopp.gau.ac.ir/article_4257_30caf186e9624e71850151b6670c4436.pdfواژه‌های کلیدی: رزمارینیک اسیدعملکرد بوتهشبه ‏میکوریزکمپوستهیومیک اسید
spellingShingle محمدرضا قانع
همت الله پیردشتی
مهدی قاجار سپانلو
ولی اله بابائی زاد
ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا(Perilla frutscens) در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
واژه‌های کلیدی: رزمارینیک اسید
عملکرد بوته
شبه ‏میکوریز
کمپوست
هیومیک اسید
title ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا(Perilla frutscens) در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان
title_full ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا(Perilla frutscens) در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان
title_fullStr ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا(Perilla frutscens) در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان
title_full_unstemmed ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا(Perilla frutscens) در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان
title_short ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا(Perilla frutscens) در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان
title_sort ارزیابی صفات مورفولوژیک، عملکرد و ویژگی‏های دارویی گیاه پریلا perilla frutscens در تیمارهای حاصلخیزی خاک در مشهد اردهال و سن‌سن شهرستان کاشان
topic واژه‌های کلیدی: رزمارینیک اسید
عملکرد بوته
شبه ‏میکوریز
کمپوست
هیومیک اسید
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4257_30caf186e9624e71850151b6670c4436.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdrḍạqạnʿ ạrzyạbyṣfạtmwrfwlwzẖyḵʿmlḵrdwwyzẖgyhạydạrwyygyạhprylạperillafrutscensdrtymạrhạyḥạṣlkẖyzykẖạḵdrmsẖhdạrdhạlwsnsnsẖhrstạnḵạsẖạn
AT hmtạllhpyrdsẖty ạrzyạbyṣfạtmwrfwlwzẖyḵʿmlḵrdwwyzẖgyhạydạrwyygyạhprylạperillafrutscensdrtymạrhạyḥạṣlkẖyzykẖạḵdrmsẖhdạrdhạlwsnsnsẖhrstạnḵạsẖạn
AT mhdyqạjạrspạnlw ạrzyạbyṣfạtmwrfwlwzẖyḵʿmlḵrdwwyzẖgyhạydạrwyygyạhprylạperillafrutscensdrtymạrhạyḥạṣlkẖyzykẖạḵdrmsẖhdạrdhạlwsnsnsẖhrstạnḵạsẖạn
AT wlyạlhbạbạỷyzạd ạrzyạbyṣfạtmwrfwlwzẖyḵʿmlḵrdwwyzẖgyhạydạrwyygyạhprylạperillafrutscensdrtymạrhạyḥạṣlkẖyzykẖạḵdrmsẖhdạrdhạlwsnsnsẖhrstạnḵạsẖạn